Tiroid Hormonu Tiroid hormonu, tiroid bezleri tarafından üretilen ve metabolizma başta olmak üzere birçok önemli vücut fonksiyonunu düzenleyen hormonlardır. Tiroid bezleri, gırtlağın arkasında yer alan kelebek şeklinde iki lobdan oluşan ve yaklaşık 15-20 gram ağırlığında bir yapıdır. Sağlıklı bir bireyde bu loblar 4-5 cm uzunluğunda ve 1-2 cm genişliğindedir. Tiroid bezinin temel işlevi, metabolizma ve vücut gelişimi için gerekli olan tiroid hormonlarını üretmek, depolamak ve kana salmaktır. Bu hormonların üretimi, beyinde bulunan hipofiz bezinin salgıladığı tiroid uyarıcı hormon (TSH) tarafından düzenlenmektedir. Hipofiz bezinin üzerinde yer alan hipotalamus ise TRH (tirotropin salgılatıcı hormon) salgılayarak TSH hormonunun salınımını kontrol eder. Yani, bu hormonlar birbirine bağımlı olarak çalışırlar. Kandaki tiroid hormonunun seviyesi düştüğünde, hipotalamus TRH salgılar ve bu da hipofizden TSH salınmasını tetikler. TSH hormonu, tiroid bezlerini uyararak tiroid hormonu üretimini sağlar. Tiroid hormonu üretimi için iyot gereklidir. Su ya da besinlerle alınan iyot, sindirim sırasında bağırsaklardan kana geçer ve tiroid bezlerine ulaşır. Burada, tiroid aminoasidi ile birleşerek tiroid hormonunun yapısına katılır. Tiroid hormonunun önemi, anne karnından itibaren başlar. Fetus ve yenidoğanda beynin ve nöronal gelişiminin sağlanmasında tiroid hormonları büyük rol oynar. İleri yaşlarda ise dokuların onarımı ve yenilenmesinde etkili olur. Tiroid Hormonunun Etkilediği Faktörler
Çocuklarda büyüme ve gelişme sürecinde tiroid hormonları önemli rol oynar. Eğer gelişim sırasında yeterli tiroid hormonu salgılanmazsa, zeka geriliği ve cücelik gibi ciddi sorunlar ortaya çıkabilir. Ayrıca, tiroid hormonu insülin salgısı ile kandaki glikoz düzeyinin düzenlenmesinde de etkili rol oynar. Eğer tiroid hormonu yetersiz salgılanırsa, bu duruma hipotirodi denir. Hipotirodi hastalarında halsizlik, cilt kuruluğu, saç dökülmesi, depresyon, hafızada zayıflama, boğuk ses, üşüme, kilo alma, unutkanlık ve konsantrasyon bozukluğu gibi belirtiler görülebilir. Tiroid hormonunun aşırı salgılanması durumunda ise hipertiroidi ortaya çıkar. Hipertiroidi hastalarında kalp atışında hızlanma, çarpıntı, terleme, sinirlilik, uykusuzluk, iştahın artmasına rağmen kilo kaybı ve ellerde titreme gibi belirtiler gözlemlenir. |