Bitki Hormonları
Bitki hormonları, bitkilerin büyümesini ve gelişmesini düzenleyen kimyasal maddelerdir. Birçok farklı bitki hormonu bulunmaktadır ve bunlar bitkilerin çeşitli kısımlarında üretilir. Bitkilerde hormon üretimi kök, gövde ucu, yapraklar, tohum ve tomurcuk gibi organlarda gerçekleşir. Bu hormonların taşınması ise difüzyon yoluyla sağlanır. Bitki hormonları, hücre bölünmesi, büyüme, çimlenme, uyarılma, meyvenin olgunlaşması, yaprakların dökülmesi, yaraların kapanması ve tropizma gibi birçok yaşamsal faaliyetin gerçekleşmesini sağlar.
Bitki Hormonları İki Grupta İncelenir
Gelişimi Uyaran Hormonlar
- Oksin: Gövde ve kök uçlarında, yapraklarda ise meristematik hücreler tarafından üretilir. Bu hormon hücrelerin büyümesini teşvik eder, hücre bölünmesi sırasında hücreleri uyarır, yeni köklerin oluşmasını sağlar, doku ve hücre farklılaşmasını destekler. Ayrıca kök, gövde, yaprak ve meyvenin büyümesini sağlar ve döllenmiş çiçekte yaprakların dökülmesini engeller. Oksin az salgılandığında yapraklar dökülür, çok salgılandığında ise büyüme ve gelişme gecikir. Aynı zamanda stomaların açılıp kapanmasına da etki eder.
- Giberellinler: Gövdenin anormal ve hızlı uzamasını sağlar. Tohumların çimlenmesini teşvik eder ve tohumda bulunan nişastanın kullanılabilir glikoza dönüştürülmesinde rol oynar.
- Sitokininler: Asıl bulunduğu yer köklerdir. Bitkide büyümeyi ve hücre bölünmesini teşvik eder. Yaprak dökülmesini engeller ve tomurcuklarda filizlenme ya da yaprak oluşumunu destekler.
Gelişime Ket Vuran Hormonlar
- Abisik Asit: Tohumlar ve tomurcuklarda uyku halinin başlamasında, hücre bölünmesinin azalmasında ve su kaybı sırasında stomaların kapanmasında rol oynar.
- Etilen: Çiçek açmasını, yaprak dökülmesini, meyve olgunlaşmasını ve meyvenin tatlanmasını sağlar.
Bitki hormonları, bitkilerin tohumdan meyve oluşumuna kadar olan her süreçte önemli rol oynar ve bitkilerin yaşam döngüsünün düzenlenmesinde kritik öneme sahiptir. |