Hormon Tahlili
Hormonlar, vücudun içindeki özel bezler tarafından salgılanan ve vücudun dengesini ve yapısını belirgin bir şekilde değiştiren organik bileşiklerdir. Kan tetkikleri yoluyla yapılan hormon ölçümleri, hastalıkların teşhisi ve seyri açısından büyük önem taşır.
Hormon testi, birden fazla testten oluşur ve uygulanması diğer testlere göre daha zor ve maliyetlidir. Rutin bazal hormon tahlilleri her merkezde yapılabilirken, özel testler belirli merkezlerde gerçekleştirilmelidir. Hormon testi, yapılma sebebine göre en uygun zaman diliminde yapılmalıdır. Örneğin, adet görme ile ilgili bir testin doğru sonuç vermesi için adet döngüsünün belirli günlerinde yapılması gereklidir. Kadının hormonal dengesi, adet döngüsü boyunca sürekli değişir. Bu nedenle, en doğru sonuçların alınabilmesi için hormon testinin adet başlangıcının 2. günü ile 5. günü arasında yapılması önerilir. Ayrıca, hormon testi aç karnına yapılmalıdır.
Hormon Tahlillerinin Detayları
Hormon tahlillerinde her hormonun tahlil verme şekli ve zamanı farklıdır. En uygun zamanı doktorunuz belirleyecektir. Bu tahliller kısaca şunlardır: - LH (Luteinize Hormon): Adet döneminin ortasında yükselmeye başlayan ve yumurtlamayı gerçekleştiren LH hormonu, yumurtayı çatlatan temel hormonlardandır. LH/FSH oranı, adet başlangıcında normal olarak 1'den büyük olmalıdır. Bu değerin 2,5'ten büyük olması durumunda polikistik over sendromu düşünülebilir.
- Prolaktin: Kadında süt salınımında önemli bir rolü olan prolaktin hormonunun yüksekliği, gebeliği engelleyebilir. Bazı durumlarda nedeni belli olmadan yükselebilen bu hormon, aynı zamanda tiroit bezlerinin az çalıştığı durumlarda da yüksek oranda olabilir.
- Testosteron: Erkeklik hormonu olarak da bilinen bu hormon, polikistik over sendromu olan kadınlarda, adet düzensizliği ve tüylenme sorunu olanlarda yüksek çıkabilir. Bu sorunları olan kişilerin testosteron hormon testi yaptırması önerilir.
- DHEAS (Dehidroepiandrosteron Sülfat): Bu erkeklik hormonu böbrek üstü bezlerinden salgılanır. Özellikle aşırı tüylenme sorunu olan kadınlarda, böbrek üstü bezi hastalıkları olanlarda bu hormon değeri testte yüksek çıkabilir.
- AMH (Antimüllerian Hormon): Adet döneminde yapılan AMH hormon testi ile yumurtalıkların kapasitesi diğer testlere oranla daha iyi belirlenir. Hormon testinin sonucuna göre AMH değeri 1 ng/ml altında ise yumurtalık rezervinin düşüklüğü belirlenmiş olur.
- FSH (Folikül Stimülan Hormon): Kadınlarda doğumla beraber yeni yumurta hücresi üretilmez; doğumdan sonra her ay yumurta rezervinde azalma olur. FSH hormonu, hem yumurta hücresinin büyümesinde hem de yumurtanın gelişmesinde rol oynar. Genellikle adetin ilk 5 günü içinde yapılacak FSH hormonu ölçümü ile yumurtalık rezervi detaylı olarak görülebilir. Alınan değerin 12 mlU/ml üzerinde olması durumunda yumurtalık rezervinde sorun olduğu veya kötü yumurtalık olduğu şeklinde yorumlanır.
Sonuç
Hormon tahlilleri, vücudun hormonal dengesini ve sağlık durumunu değerlendirmede kritik öneme sahiptir. Bu testler, doğru zamanlarda ve uygun şartlar altında yapılmalıdır. Doktorunuzun yönlendirmeleri doğrultusunda hareket ederek, doğru ve güvenilir sonuçlar elde edebilirsiniz.
|